Als je soms reacties leest op bijvoorbeeld de Facebook pagina van IkzoekGod.nl krijg je al snel het gevoel dat je als christen idioot bent. Of bijvoorbeeld op het verbod op het juichpak van Roy Donders omdat orthodoxe christenen er moeite meehebben (nu.nl): zie je wel, uit de tijd, weg met die bekrompen geesten.

Erg snel wordt het idee neergezet dat religie in het algemeen hier de oorzaak voor is. De standaard reactie komt dan hier op neer: wacht maar, er komt een moment dat iedereen erachter komt dat al die religies uit de tijd zijn en net zo zot is als geloven in Zeus en andere antieke goden.

De eigen fantastische intelligentie

Ik liep op het artikeltje “The Strangely Simple World of Internet Atheism” die het fenomeen Internet Atheïsme beschrijft als een nieuw sociaal en religieus fenomeen die vooral ontstaan is door internet. Het is een wereld die wijst op zijn eigen fantastische intelligentie en inzicht en daarmee al het andere afwijst. En toch is het zelf simplistisch en soms zelfs gewoon dom. Ik zal het uitleggen.

Zwart-wit

Waarom is Internet zo belangrijk voor voor deze vorm van Atheïsme? Neem bijvoorbeeld deze infographic die rondgaat op internet “50 years of Progress” die de wetenschappelijke ontwikkelingen en de religieuze ontwikkelingen naast elkaar zet. Niets positief wordt vermeld over religieuze bijdragen in de wereld zoals zorg voor gevangenen, strijd tegen onrecht in de wereld, het blijven agenderen van human trafficking, en noem maar op. Alleen de schandalen in de kerk, fundamentalisten die tot vreselijke dingen in staat zijn, gekkies en niet te vergeten de onheilsprofeten en eindtijdverkondigers.

Internet atheïsme

Het is een goede illustratie van wat we hier even “online atheïsme” noemen. Het is lekker zwart-wit, heerlijk generaliserend. En de boodschap is impliciet (en soms gewoon expliciet): wetenschap is goed voor de wereld, religie is destructief en houdt de voortgang van ontwikkelingen alleen maar tegen.

De online dynamiek draagt er aan bij dat het ongenuanceerder eraan toe gaat dan bij normale debatten en gesprekken. Er is maar weinig voor nodig om de tegenstellingen neer te zetten.

Samen ben je dommer

Sociologen zeggen dat de gezamenlijke intelligentie van een groep lager is dan veel van de groepsleden. Groepsdenken is niet altijd even intelligent. Daarbij heeft de invloed van de groep, polarisatie, sociale druk, selectief doorgeven van informatie en het bekijken van anderen als ‘buitenstaander’ leiden tot extreme ideeën. Als je alleen bent zou je hier niet zomaar zijn beland.

Onwetendheid

Er zijn in onze wereld veel denkers die christen zijn. In de wereld zijn er velen die bijdragen leveren in allerlei hoeken van de wetenschap. Ik noem hier als voorbeeld even twee namen van de Spinozapremie-winnaars Cees Dekker (nanofysicus) en Heino Falcke (astronoom). Trouwens, wat denk je van de grote namen uit de historie zoals Augustinus, Luther, Calvijn, Galileo, Kepler, Maxwell en vele anderen. En dank noemen we nog niet eens de muziek van J.S. Bach en Händel die al eeuwen als briljant worden ervaren.

Idioot

Eigenlijk heeft het Internet Atheïsme vooral een simplistisch beeld van de werkelijkheid. Want is de wereld wel zo onderverdeeld in religieus en niet-religieus? In wetenschap en religie? In denkers en dommeriken. En waarom is die grote groep mensen nog steeds volgeling van Jezus Christus?

Nu moet ik je eerlijk zeggen dat je christenen niet zomaar in één groep kan neerzetten. Ja, soms zijn er gekkies tussen, soms worden er vreemde ideeën geventileerd. En soms word ik een beetje moe van de simpele kijk op de werkelijkheid van christenen (…). Maar het is idioot om te denken dat iedere christen irrationeel, niet-nadenkend, dom en uit de tijd is.

Reageren op online atheïsme

Het is een hele uitdaging om eerlijk en constructief te reageren op de toch wel frontale aanval van het online atheïsme op het christelijk geloof. En ik kom het vooral tegen op sociale netwerken en blogs. Je hoeft geenstijl.nl maar te lezen en alles gaat op de manier van dik hout zaagt men planken.

Er mag veel tijd worden besteed aan een eerlijke manier van geloof online. Veel christelijke plekjes op het internet zijn inderdaad wereldvreemd in de ideeën en in de vorm. Graag zou ik zien dat er juist meer constructieve en intellectuele bijdrage wordt geleverd als christenen in de online maatschappij.

Daarnaast ligt er ook een grote taak voor de kerken om bij te dragen aan goed onderwijs. Niet alleen over geloof, maar ook over allerhande ethische en maatschappelijke kwesties.

Bron: breakpoint.org »