Verhalen

Slechte verhalen maken meer kapot dan je lief is

6 min leestijd

Je ruikt ze al van een grote afstand: slechte verhalen stinken. Ze zijn slecht verteld en er worden onheuse zaken mee uitgehaald. Ze willen een mening bewijzen. Stap een bubbel op social media binnen en je wordt belaagd door mensen die òf in een groef van denken zijn beland waar ze niet meer uit kunnen komen, òf gewoon kwaadaardig zijn en als doel hebben om twijfel en onrust te zaaien.

Oh, de slechte verhalen vind je overal hoor. Slecht vertelde verhalen. Verhalen met slechte clues. Losse zinnen uit oude geschriften die worden gebruikt als ultieme voorschrift. Het angstbeeld is dat als je deze oeroude voorschriften laat vallen, je dan ten prooi valt aan oneindige erosie van normen en waarden. Of dat jouw manier van leven je wordt afgepakt.

Wil je wat voorbeelden?

In de kerk moeten vrouwen zwijgen. Want dat staat zo in de Bijbel. Homo’s zijn slecht, want dat staat in de Bijbel. Oog om oog, tand om tand (je weet wel, de favoriete tekst van Donald Trump), want dat staat in de Bijbel. De doodstraf moet worden ingevoerd, want dat staat in de Bijbel. 

Of wat te denken van het bezitten van wapens. Al jarenlang een voortdurende discussie in Amerika want het staat zo in de grondwet en is eeuwen geleden vastgesteld. Daar mag je niet aan tornen, want anders zullen de anderen (dat zijn heel toevallig mensen die heeeeeel slecht zijn) je nog meer van je rechten afnemen. 

Oh, en ondertussen gaat de wereld naar de klote met een opwarmend klimaat en vervuild milieu. Sommigen denken dat dat best goed is, want als de aarde naar de klote is gegaan, zijn we in één klap ook van alle ongelovigen af. Zoiets is de redenering van sommigen, want ook dat staat in de Bijbel. Na deze grote crisis begint het Walhalla met allemaal gelijkgestemden op een nieuwe aarde. Dus iedereen die werkt aan een betere wereld, een beter milieu, zorgt alleen maar voor uitstel van deze broodnodige reset.  

Oh, en natuurlijk zijn we niet racistisch, maar vluchtelingen zijn onderdeel van een gevaarlijke omvolkingsinspanning want al die enge moslims willen onze christelijke samenleving stilletjes aan overnemen. Zo nemen ze allemaal het leven zoals we dat kennen over. En je weet wat dat betekent: vrouwenonderdrukking, raar eten en alle andere religies worden dan verboden. Dus weg met de vluchtelingen. Vooral als ze uit culturen komen die anders zijn dan de onze. 

Bang dat zij doen wat wij deden

Weet je wat ik denk? Dat er veel angst is dat anderen ons dat willen afnemen wat wij anderen zouden afnemen. Patriarchaat is bang om invloed aan vrouwen te geven. In de angst dat vrouwen de invloed van mannen net zo zouden inperken als dat hen al die eeuwen is gedaan. Tja.  

De verhalen die ons goed uitkomen

Ik ben altijd achterdochtig als mensen een verhaal tot een norm verheffen. Zeker als ze niet consequent met het verhaal omgaan. Dat ze alleen die punten uit verhalen halen, die goed uitkomen. En andere verhalen, daar hoor je vervolgens weinig over. Zeker niet als de verhalen iets tegen je overtuigingen inbrengen.

Kijk, een goed verteld verhaal zorgt dat er een verbinding wordt gelegd tussen de verteller en de luisteraar. Je brengt een boodschap over. Ze laten je twijfelen aan je mening.

‘k Moet vaak denken aan hoe de game The Last of Us 2 fabuleus een twist in de game heeft gebracht. Daar waar je de eerste uren het verhaal van de hoofdpersoon speelt, alles op alles zet om haar te laten overleven waardoor je gaat houden van wie zij houdt en gaat haten die zij haat. Maar dan komt de switch: je moet in de huid van je grootste vijand kruipen. En opeens gaat de wereld open. De wereld is niet zo simpel zoals je zag. En het is opeens lastiger te haten.

Verhalen zijn een venster

Jaren geleden sprak ik iemand die veel van haar keuzes motiveerde door scenes uit Goede Tijden Slechte Tijden. De episodes gaven herkenning voor het leven. En ik vond het wel mooi. Want zo werken verhalen die we vertellen: het is een venster om door te kijken naar de wereld. En het leuke met veel verschillende verhalen, is dat je zoveel verschillende ramen krijgt om door te kijken naar het mooie (en vaak ook lelijke) leven. 

Je spiegelt je aan situaties. En je kan ontdekken dat je niet de enige bent. Niet de eerste. Sommige verhalen laten je dromen van vredige oorden. Anderen nemen je mee in de diepe overwegingen van de hoofdpersoon. Goede verhalen helpen je om te begrijpen en om je eigen plek te vinden.

Verhalen van religies

Het is niet voor niets dat alle religies worden samengebracht in de verhalen die we doorgeven. Zo ook het christelijke verhaal. Het is een veelvoud aan lagen die is aangebracht. Het is allemaal niet eenvoudig, maar zo zijn ze ook nooit bedoeld. Verhalen helpen om te worstelen, om door de dag te komen. Om te hopen dat een betere dag eraan komt. En dat al de valsspelers, haatzaaiers zullen worden gestopt en dat kwaad en corruptie ten einde zullen komen. Welke plek je in dat verhaal speelt, ja dàt hangt weer af van hoe het verhaal zal worden verteld.

Verhalen zijn redding

Let op als verhalen slechts bevestiging bieden voor je eigen gelijk. Slechte verhalen storten je in een platte, kleurloze wereld waar nuance is verdwenen. 

Uiteindelijk zijn de goede verhalen die we vertellen een redding voor onze ziel. Wat onze ziel ook moge zijn. In verhalen vind je herkenning en hoop. Je vindt oplossingen voor herkenbare problemen. Je ziet dat het ook anders kan. Je wordt uitgedaagd om een ander mens te worden; om een beter mens te zijn. Om dapper te zijn als je even niet dapper bent. Of om hogere doelen na te streven. 

Uiteindelijk zijn we allemaal verhalen.

Zorg dat het een mooi verhaal wordt!

Waardeer je dit artikel? Overweeg een kleine donatie. Voor een volgend kopje koffie tijdens het schrijven bijvoorbeeld.

PS: zie je een schrijfvoutje? Mail me ff!

Bedrag € -

[yarpp]

Abonneer
Laat het weten als er
guest

1 Reactie
Nieuwste
Oudste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Linda
Linda
1 jaar geleden

Mooi “ verhaal “