sixtijnse kapel

Miserere van Allegri

6 min leestijd

Dit is een gastblog van Ruud van Delft waarin hij zijn liefde deelt voor ‘Miserere’, misschien wel het eerst illegaal gekopieerde muziekstuk. In deze vastentijd kan dit je misschien helpen voor een moment van bezinning.

Mijn liefde voor klassieke muziek ga ik zeker niet onder stoelen of banken steken. Ook nu dus niet. Ik kan ontroerd raken bij het horen van de klanken van het ‘Erbarme Dich’, Mendelssohn ‘s ‘Est ist genug! So, nimm nun, Herr’. Mozarts ‘Requiem’ en het Requiem van Brahms. Man, het is een weelde om te horen van de artiesten van weleer. Wat in de top veertig heeft gestaan verbleekt bij de gedachten dat de echte grootmeesters nu al honderden jaren bekend zijn. Ook bij hen die niet van klassieke muziek houden.

https://www.facebook.com/ClassicFM/videos/290981611595583/?__xts__%5B0%5D=68.ARDpfs6eMcz4y03GF1SfdGQn1Ey6O3K1tJ8-tarULJg7RstOB2Z2eZxQbwpbU9s_9BxQYqHCwkBfw98pWfoGpgnULmDdG9esaJhxOPFsF-ZT2_N5fUCoJbqdsOvdsk3yXeIvUyhqs5iVlFww3d79Qpat3SM5bEqDZFE-PupgjQFOpNDiaTKqjzOWO1TOpzM_9BlrqzqTl1iZIKma717j5NMuLqdTqr70p9AWlmfLEeoxPOiejhu1H3PQ4xrM7_NYw31uSVtyZFiJvr2ShtxB4gP1M47K0TPK7y0RcLstGG-2kDcmLRdux-ahnJe9nwOg3sJnV8-4duA4Sz53av4P2EE&__tn__=H-R

Miserere

Ik heb momenteel een stuk van 15 minuten op de iPod staan die mij een stukje dichter bij de hemel doet brengen. Vooral op de fiets met mijn ogen dicht de wind door mijn haren en de dopjes in de oren (let op ik heb voorrang) is het stuk van Gregorio Allegri – Miserere mei, Deus de nummer 1. Met stip!

Er zit nog een leuke anekdote aan vast.

Ik schrijf 1838. De voornoemde componist heeft het stuk gegeven aan het Vaticaan en die hebben het stuk in de kluis. Één maal per jaar met de dagen voor de pasen komt het er uit en wordt het ten gehore gebracht. Paus Urbanus VIII heeft uitgeroepen dat degene die het stuk elders uitvoert geëxcommuniceerd van de kerk zou worden.

Alleen het Vaticaan zou het alleenrecht hebben. In de Sixtijnse kapel werd (en nog) het elk jaar ten gehore gebracht. Wil je die kapel eens van binnen bekijken zonder af te reizen naar Rome? Check dit » (Geluid aan en gebruik je muis)

Illegale kopie

Op veertien jarige leeftijd is ook Wolfgang Amadeus Mozart uitgenodigd om het stuk te horen. Met zijn ongekend talent voor muziek heeft hij het geheel één maal gehoord en schrijft het thuis gekomen helemaal over. Een tweede keer horen zorgt er voor dat de foutjes er uit gehaald zijn en voilà. 

Het is bijna illegaal downloaden! In ieder geval illegaal kopiëren!

Het muziekstuk wordt gepubliceerd en Mozart wordt door de paus ontboden in Rome. Maar in plaats van te worden geëxcommuniceerd prees de paus voor het prachtige werk dat Mozart had geleverd.

Gregorio Allegri – Miserere mei, Deus

Hieronder een uitvoering van Miserere mei, in essentie Psalm 51 waarin David aan God om vergeving en genade smeekt nadat hij overspel heeft gepleegd met Bathsheba. Hij bidt om een schoon hart.

Tekst in Latijn en Engels

Miserere mei, Deus: secundum magnam misericordiam tuam.
Et secundum multitudinem miserationum tuarum, dele iniquitatem meam.

Amplius lava me ab iniquitate mea: et a peccato meo munda me.
Quoniam iniquitatem meam ego cognosco: et peccatum meum contra me est semper.
Tibi soli peccavi, et malum coram te feci: ut justificeris in sermonibus tuis, et vincas cum judicaris.

Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum: et in peccatis concepit me mater mea.
Ecce enim veritatem dilexisti: incerta et occulta sapientiae tuae manifestasti mihi.

Asperges me hysopo, et mundabor: lavabis me, et super nivem dealbabor.
Auditui meo dabis gaudium et laetitiam: et exsultabunt ossa humiliata.

Averte faciem tuam a peccatis meis: et omnes iniquitates meas dele.

Cor mundum crea in me, Deus: et spiritum rectum innova in visceribus meis.
Ne proiicias me a facie tua: et spiritum sanctum tuum ne auferas a me.

Redde mihi laetitiam salutaris tui: et spiritu principali confirma me.
Docebo iniquos vias tuas: et impii ad te convertentur.

Libera me de sanguinibus, Deus, Deus salutis meae: et exsultabit lingua mea justitiam tuam.
Domine, labia mea aperies: et os meum annuntiabit laudem tuam.

Quoniam si voluisses sacrificium, dedissem utique: holocaustis non delectaberis.
Sacrificium Deo spiritus contribulatus: cor contritum, et humiliatum, Deus, non despicies.

Benigne fac, Domine, in bona voluntate tua Sion: ut aedificentur muri Ierusalem.
Tunc acceptabis sacrificium justitiae, oblationes, et holocausta:
tunc imponent super altare tuum vitulos.

Have mercy upon me, O God, after Thy great goodness
According to the multitude of Thy mercies do away mine offences.

Wash me throughly from my wickedness: and cleanse me from my sin.
For I acknowledge my faults: and my sin is ever before me.
Against Thee only have I sinned, and done this evil in thy sight:
that Thou mightest be justified in Thy saying, and clear when Thou art judged.

Behold, I was shapen in wickedness: and in sin hath my mother conceived me.
But lo, Thou requirest truth in the inward parts: and shalt make me to understand wisdom secretly.

Thou shalt purge me with hyssop, and I shall be clean:
Thou shalt wash me, and I shall be whiter than snow.
Thou shalt make me hear of joy and gladness:
that the bones which Thou hast broken may rejoice.

Turn Thy face from my sins: and put out all my misdeeds.

Make me a clean heart, O God: and renew a right spirit within me.
Cast me not away from Thy presence: and take not Thy Holy Spirit from me.

O give me the comfort of Thy help again: and stablish me with Thy free Spirit.
Then shall I teach Thy ways unto the wicked: and sinners shall be converted unto Thee.

Deliver me from blood-guiltiness, O God, Thou that art the God of my health:
and my tongue shall sing of Thy righteousness.
Thou shalt open my lips, O Lord: and my mouth shall shew Thy praise.

For Thou desirest no sacrifice, else would I give it Thee: but Thou delightest not in burnt-offerings.
The sacrifice of God is a troubled spirit: a broken and contrite heart, O God, shalt Thou not despise.

O be favorable and gracious unto Sion: build Thou the walls of Jerusalem.
Then shalt Thou be pleased with the sacrifice of righteousness,
with the burnt-offerings and oblations: then shall they offer young bullocks upon Thine altar.

Waardeer je dit artikel? Overweeg een kleine donatie. Voor een volgend kopje koffie tijdens het schrijven bijvoorbeeld.

PS: zie je een schrijfvoutje? Mail me ff!

Bedrag € -

[yarpp]

2 Reacties
Nieuwste
Oudste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Gerda
Gerda
7 jaren geleden

Meer dan 30 jaar geleden (ben nu 61) voor het eerst gehoord in De Breul ( studie centrum voor praktische filosofie) te Zeist en ik werd er door verpletterd, werkelijk, alles steeg op…..en de deken van absolute schoonheid daalde neer…. Zo mooi had ik nog nooit muziek gehoord! Vanmiddag op Klara luisterde ik er weer naar en was zo blij meer over de achtergrond te horen, want daar had ik me nog nooit in verdiept.… Lees verder »

Ruud van Delft
Ruud van Delft
Antwoord aan  Gerda
7 jaren geleden

Hey Gerda,
Dank voor je reactie! De blog is al wat ouder maar de passie meer geworden. Mocht je nog inspirerende verhaaltjes achter componisten willen horen:
http://www.npo.nl/klassiekers-door-helena-de-groot/POMS_S_VPRO_3552007
Heb het goed
Ruud