Zou het voor moslims niet eenvoudiger worden om te praten over de donkere kant van de religie als christenen niet eerst hetzelfde doen? Die gedachte, opgepikt uit het boek ‘The Great Spiritual Migration‘, houdt me wel bezig en klinkt me niet vreemd in de oren. Immers, in welke omgeving vond veel seksueel misbruik plaats en werd er het zwijgen toegedaan? Voor heftige lynchpartijen en grove moord in naam van het christelijk geloof moet je misschien wat verder in de geschiedenis terug, maar nog steeds wordt ook het christelijk geloof misbruikt als rechtvaardiging voor gevaarlijke uitwassen.

Apartheid

Jarenlang is apartheid en racisme in stand gehouden met de Bijbel in de hand. Ik weet nog goed dat ik op de lagere school van een van mijn docenten al de theorie hoorde, en ik verbaas me er nog steeds over dat dat gewoon in ons aller Nederland was, dat de zwarte Afrikanen afstammelingen waren van Cham, de vervloekte zoon van Noach, en dat daarom er een eeuwige vloek op hen ligt. Hoe is dat door generaties zo is geloofd vind ik iedere keer weer raadselachtig. Met de Bijbel in de hand vindt iedere ketter zijn letter.

Er zijn nog hele horden christenen die het gerechtvaardigd vinden om mensen met een andere (lees: anders dan de heersende norm) seksuele geaardheid hebben, buiten te sluiten. In de naam van de christelijke God zijn eeuwenlang schrikbewinden uitgeoefend.

Heilige Oorlog

De Romeinse keizer Constantijn (280-337) hief de vervolging van christenen op. Later zou keizer Theodosius (346-395) het christendom instellen als staatsgodsdienst. Maar als snel bleek dat de eis van naastenliefde onhoudbaar was. Heersers konden niet regeren zonder oorlogvoering. Geweld leek nu eenmaal deel uit te maken van de realiteit (1). Uiteindelijk formuleerde de kerkvader Augustinus van Hippo (354-430) de notie van de rechtvaardige oorlog. Op deze wijze maakte hij het mogelijk voor christelijke soldaten om oorlog te voeren zonder bang te hoeven zijn voor een straf van God. Maar, het ging wel duidelijk om een oorlog om de juiste redenen. Het moest een hoger doel dienen. Nou, van deze notitie hebben velen gebruik gemaakt om de heilige oorlogen van de kruistochten te rechtvaardigen. De geschiedschrijving is daarin niet bepaald heldhaftig, maar vooral wreed en meedogenloos. Wat nou naastenliefde die Jezus Christus predikte?

Holocaust

Wat te denken van de Joden haat? Was het niet zo dat deze haat door sommige christenen gerechtvaardigd werd, en helaas nog steeds wordt, doordat ze de ellende over zichzelf hebben afgeroepen omdat ze Jezus Christus hebben gekruisigd. Ze zijn vervloekt, ze zijn minderwaardig, ze zijn ongewenst. Welke gevolgen deze denkwijze uiteindelijk heeft gebracht, daar kunnen we niet genoeg bij stilstaan: het professioneel proberen uit te roeien van een heel volk in de holocaust. Ja, de Bijbel in de hand met teksten als 1 Tessalonicenzen 2:14-16 bijvoorbeeld.

De aarde naar de klote

Wat te denken van de zogenaamde eindtijd-doemdenkers, zij die verwachten dat de aarde volledig vernietigd zal worden in een grand finale van vuur en gigantische rampen. Want op deze manier, zo is de gedachte, zal God afrekenen met het kwaad en helemaal opnieuw beginnen. Vanuit deze gedachte komt dan vervolgens weer de gedachte op dat zorgen voor het milieu eigenlijk het tegenwerken is van het plan van God om de boel toch te gaan vernietigen. Werk God nou niet tegen! Oftewel, met de Bijbel in de hand en vol gepassioneerd geloof mag deze hele aardkloot naar de klote worden geholpen.

Vrouwonvriendelijk

Wat te denken van de secundaire plaats die vrouwen krijgen. Bij een conservatieve partij als de SGP is het ongemak duidelijk voelbaar dat vrouwen mee mogen doen. Maar ook in vele evangelische, reformatorische en katholieke kerken krijgen vrouwen een ondergeschikte rol. Met de Bijbel in de hand natuurlijk. En ondergeschikte rol is nog voor de vriendelijke versie, want er zijn ook heel wat situaties waarin gewoon sprake is van vrouwenonderdrukking. Trouwens, iets anders: nog steeds is het een serieus punt in de SGP om de doodstraf weer in te voeren. Ja, ook met de Bijbel in de hand. Jezus zei immers: heb je naaste lief als jezelf, en laat de overheid de slechteriken maar vermoorden. Of wacht, het was iets anders.

Christelijke wereldoverheersing

Moslims zoeken ten diepste allemaal naar wereldoverheersing? Ik kan je vertellen dat christenen net zo met hun religie omgaan, alleen vinden christenen natuurlijk hun religie beter, moreel superieur. Er is in christelijke liedjes veel militaire taal: ‘elke muur wordt omgehaald in de naam van Jezus…‘, ‘wij zijn meer dan overwinnaars…‘, ‘met hemelse wapen…‘, etc. De liedjes zijn vast bedoeld als een soort spirituele uitdrukking, maar toch krijg ik er steeds meer de kriebels van. Wat te denken van de christelijke organisatie Campus Crusade for Christ. Ja, ik heb er zelf gewerkt (al heette het hier juist Agapè, Gods Liefde), maar de naam geeft me steeds meer de kriebels.

De groei van andere religies wordt gezien als grote bedreiging van het eigen geloof dus we moeten ons wapenen. Ja, precies, zoals Jezus Christus, de grote held van de Christenen, ook zou hebben gedaan.

Geen probleem met Jezus

Weet je, ik ben er van overtuigd dat er maar weinig mensen moeite hebben met de Jezus die je kan leren kennen in de oude boeken. Christenen, atheïsten, boeddhisten, moslims, humanisten en alle andere smaakjes, er zijn er maar weinig die met Jezus een probleem hebben. Een beetje meer in de wereld zoals Hij dat voordeed, dat maakt de wereld een mooiere plaats. Maar ik ben er net zo van overtuigd dat je helaas Jezus vaak niet kan herkennen in zijn volgelingen. Dat de volgelingen van deze Jezus hem als excuustruus hebben gebruikt om misbruik in de doofpot te stoppen is weerzinwekkend. Of dat mannen hun superioriteit willen afdwingen in de naam van de Jezus die juist vrouwen, tegen de geldende cultuur in, een prominente plek gaf. Of mensen die hun eigen cultuur willen beschermen omdat God toch mensen hun plek en cultuur zou hebben toegewezen, terwijl een belangrijk credo van de kerk was dat er in Jezus Christus man èn vrouw zijn, Jood èn Griek, heer èn slaaf, en dat er niemand superieur is, niemand van meer of van minder waarde.

Eerlijk over eigen geschiedenis

Nee, voordat je als christen moslims en hun overtuiging de les wilt gaan lezen, moeten christenen misschien maar eerst eerlijk zijn over hun eigen oudere en recentere historie. Dit is trouwens niet politiek correct zoals een hoofdredactioneel commentaar in het Reformatorisch Dagblad je wilt laten geloven. ‘Dat alles neemt niet weg dat de islam fundamenteel verschilt van de joods-christelijke traditie. Er zit in de islam een aspect van geweld. Dat botst met de democratische waarden die er in ons land gelden. Dat moet benoemd worden. Wie daar uit een hang naar politieke correctheid omheen draait, neemt de gevoelens van angst en onvrede niet weg en moet niet mopperen dat Wilders stemmen binnenhaalt.‘ Dit lijkt me op zijn zachtst gezegd geschiedvervalsing en een oneerlijke voorstelling van zaken. Ik vind het een walgelijke houding. De christelijke traditie is er een met veel mooie zaken, maar er kleeft ook veel bloed aan.

Zelfmoord onder homo’s

Mag ik een pleidooi houden voor acceptatie voor LGTB in de refo en evangelische kerken? Niet gedogen, maar gelijkwaardig in alle opzichten. Mensen voelen zich gelegitimeerd om andersgeaarden buiten te sluiten, te pesten, te verachten, te vervloeken, te marginaliseren, te excommuniceren, vanwege een religieuze overtuiging die wordt voorgehouden en met de Bijbel in de hand. Kerken drijven soms homoseksuelen tot zelfmoord (2). En juist waar meer acceptatie is, ook met de wet als bescherming, daar is het aantal zelfmoorden onder homo’s lager (3). Er kleeft bloed aan de handen van veel kerken. Dat mag niet zo langer doorgaan. Laten we daar maar eens meer eerlijk over zijn.

Christenen eerst

Wij, christenen, moeten eerlijker zijn over ons eigen verleden voordat we van moslims verwachten om te allen tijde maar de geweldloze nuance te moeten maken, waarin zij altijd maar excuses moeten maken voor extremisten.

En zullen we het daarna samen met alle mensen van goede wil tot inkeer komen en nieuwe wegen gaan bewandelen? Niet het mogelijke kwaad bestrijden, maar de afspiegeling zijn van de droom die we dromen voor een betere wereld. Laten we dan, samen met alle mensen van goede wil, onze dromen werkelijkheid maken, een wereld van hoop en genade. Er komt geen betere wereld als we alleen maar onze energie steken in alles wat mogelijk fout zou kunnen gaan. Je kan de duisternis niet bestrijden met nog meer duisternis. Maar wel met licht.