lege stoelen in de kerk

Met Jezus heb ik geen probleem

6 min leestijd

Als er iets een sterk merk is waar velen jaloers op zijn, dan is het wel het merk Jezus. De merknaam is niet in geld uit te drukken en staat al eeuwenlang garant voor een grote fan-base. In mijn persoonlijke spirituele pelgrimage ben ik alleen maar in dit idee meer en meer bevestigd. En eigenlijk iedereen is het wel eens met de stelling dat als de wereld een beetje meer zou lijken op hoe Jezus deze zou vormgeven en hoe hij het leven zou leven, dat zo’n wereld een mooiere en meer rechtvaardige wereld zou zijn. Nee, met Jezus hebben maar weinig een probleem.

Schril contrast

Het sterke merk van Jezus staat vaak in schril contrast met het merk van de kerk. De kerk wordt vaak geassocieerd met een instituut dat uit vervlogen dagen is overgebleven en hoognodig in het museum mag worden gezet. Of het wordt geassocieerd met een onveilige plek waar leiders ongezonde macht uitoefenen, een plek waar bovengemiddeld veel machtsmisbruik en seksueel misbruik kan plaatsvinden en waar vervolgens allerlei misstanden lang onder een mantel van liefde worden bedekt terwijl daders hun gang kunnen blijven gaan. Dat de kerk veel van zijn glans is verloren blijkt wel uit het jarenlange teruglopen van kerkbezoek en krimpende leden-aantallen. Veel van de kerken bestaan bij de gratie van oud-geld en een snel grijzer wordende generatie.

Succesformule

Jonge initiatieven doen hun uiterste best om de relevantie terug te vinden door hun vieringen net zo snel als de hele samenleving te maken, aangekleed met dure licht- en geluidsinstallaties, snelle preken en slimme concepten. Vaak gaat het om het opnieuw verpakken van een oude boodschap. Dan krijg je dingen die bijvoorbeeld neo-calvinistisch worden genoemd: nieuw in de stijlvorm, maar vaak nog strikter calvinistisch dan wat er opnieuw verpakt wordt. Verrassend genoeg doen juist deze kerken met deze meer fundamentalistischer kijk op geloof, het best wel goed. De combinatie tussen een orthodoxe boodschap en een moderne stijlvorm zijn in zekere zin een succesformule.

Unique selling point van de kerk

Sommige oudere kerken doen hun best om hun oude liturgie technisch te upgraden tot een acceptabel 2.0 of 3.0 niveau voor een nieuwe generatie. Misschien ook wel om te voorkomen dat de nieuwe generatie gaat afhaken, of te voorkomen dat deze generatie overstapt naar een nieuwe en hippere kerk. Zelf denk ik dat deze kostbare toevoegingen niet een antwoord zijn op de vragen waarmee de kerk anno 2017 wordt geconfronteerd. Concurreren met het tempo van de huidige maatschappij is moeilijk vol te houden. Daarnaast zijn moderne media en slimme concepten niet het unique selling point van de kerk.

Ooit richtinggevend

De kerk was ooit richtinggevend en brenger van grote innovatie. De kerk is eeuwenlang een grote werkgever geweest met bijvoorbeeld alle kloosters, een bron van samenhang en stabiliteit in de samenleving, de stimulans voor een goede gezondheidszorg en een broedplaats voor wetenschap en plek van vele wetenschappelijke doorbraken (check alleen al deze lijst).

Reactieve modus

Nu zit de kerk vooral in een reactieve modus. God is steeds minder nodig in de samenleving. Waar vroeger werd gebeden tot God om genezing, daar zijn nu ruimschoots medicijnen beschikbaar. En een seculiere samenleving is niet per definitie een perverse bende, waar altijd wel voor werd gewaarschuwd. Het tegendeel is waar, nu blijkt dat ook seculiere maatschappijen op een fatsoenlijke manier kunnen functioneren. Wat heeft de kerk toe te voegen?

Paus Fransiscus wordt wereldwijd gezien als een invloedrijke leider en staat bekend om zijn strijd voor een meer rechtvaardige wereld. Maar ja, zo is dan ook weer de kritiek, wel jammer van zijn standpunt over seksualiteit en andere morele zaken. En daar waar de Amerikaanse evangelist Billy Graham bekend stond als een brenger van de goede boodschap en een houding probeerde aan te houden onder het motto ‘het is Gods taak om te oordelen, de mijne om lief te hebben’, daar speelt zijn zoon een heel andere rol in de Amerikaanse politieke arena. De huidige vermenging van het Amerikaanse evangelicalisme met allerlei politieke kwesties helpt nu niet om de kerk geloofwaardiger te maken. Het laat zelfs het geloof verliezen (bij mij zeker ook) dat een land dat meer ‘gelovig’ is ook een land is dat mooier zal zijn om in te wonen. Eerlijk gezegd moet ik er nu niet aan denken, gezien allerlei fundamentalistische krachten die spelen in kerkelijke stromingen.

Vraag eens na bij je vrienden

Maar met Jezus is er niet zoveel probleem. Nee, eerlijk, vraag maar na. Ik heb het zelf namelijk ook bij veel mensen gedaan. Juist ook bij veel mensen die zich niet gelovig noemen of geen christen noemen. Bij mijn moslim vrienden zie ik een groot respect voor deze profeet. Bij mijn seculiere vrienden merk ik soms bijna een groot enthousiasme voor deze inspirerende prediker uit de oude boeken. Als we alleen maar eens zijn boodschap niet alleen zouden preken, maar ook zouden leven, wat zou de wereld dan mooi worden.

Hiernumaals

Zullen we even niet discussiëren over allerlei theologisch ingewikkelde kwesties? Je weet wel, van die kwesties waar zomaar weer een nieuw kerkgenootschap voor zou kunnen worden opgericht. Maar gewoon proberen in de praktijk te brengen wat Jezus voorleefde en predikte? Nou ja, noem dat maar gewoon. Ik vermoed dat we dan pas echt een revolutie hebben. Het is een antidotum tegen de apathie in de samenleving, een antwoord op het ontwonderen van onze wereld, het is het fundament voor hoop dat het wèl beter kan worden.

Dit is serieus geen theologische kwestie. Vaak zijn de discussies een rookgordijn voor onvermogen om niet alleen de naam van Jezus te dragen maar ook navolger van hem te zijn. Je kan eindeloos discussiëren over het hiernamaals, maar ja, naast Jezus is er niemand teruggekomen uit de dood om te vertellen hoe het zit. Ja, ik weet wel dat er mooie verhalen zijn verteld en zelfs boeken en films over zijn uitgebracht, maar erg overtuigend is het allemaal niet hè. Misschien gaat het geloof helemaal niet over het hiernamaals. In ieder geval niet alleen over het hiernamaals. Het gaat zeker en meer expliciet over het hiernumaals. Want liefhebben, bidden voor je vijanden, vergevingsgezind zijn, je kruis dragen, je vernederen… dat gaat niet over later in de hemel, maar dat gaat over het hier en nu.

Imiteren en navolgen

De verhalen gaan dat Jezus het zeker niet alleen bij woorden liet, maar dat hij zijn overtuigingen ook leefde. Het kostte hem zijn status en zijn leven. Zo simpel is het. Maar hij stond voor zijn boodschap. En zijn leven en zijn keuzes wàren zijn boodschap.

Als de kerk er nou ook een beetje meer op zou lijken… Ja, oké, misschien krijgt de kerk dan ook gewoon stront over zich heen gestort net zoals ze Jezus regelmatig ook probeerden te elimineren.

Jezus is dan wel een sterk merk, maar hem imiteren en navolgen is zeker niet voor mietjes.

Waardeer je dit artikel? Overweeg een kleine donatie. Voor een volgend kopje koffie tijdens het schrijven bijvoorbeeld.

PS: zie je een schrijfvoutje? Mail me ff!

Bedrag € -

[yarpp]

4 Reacties
Nieuwste
Oudste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Roland Jaap van der Straaten
Roland Jaap van der Straaten
7 jaren geleden

Het artikel: Met Jezus heb ik geen probleem, is recht uit mijn hart gegrepen. Heb ik dan soms een probleem met de kerk ? ja en nee. Ja, omdat De Kerk als samenvatting voor honderden soorten kerken voor mij, en velen met mij, niet is wat Jezus bedoelde en waarom wij in Boskoop zijn gestart met een beweging waar alle gelovigen uit alle kerken zich bij thuis mogen voelen. Om te leren discipelen van Jezus… Lees verder »

Mark
Mark
Antwoord aan  Roland Jaap van der Straaten
7 jaren geleden

Jezus is een sterk merk. Jezus zei dat de heilige geest hem kwam vervangen. Dus de heilige geest is een vervanging van het sterke merk Jezus. (IPV sterk merk Jezus een heilige geest.)Een minder sterk merk want niemand kan specifiek uitleggen wat de heilige geest doet. Men zegt dat je door de heilige geest op sterk merk Jezus gaat lijken. Zoals je het nu uitlegt is Jezus prachtig maar dat was bijvoorbeeld Boeddha ook. Boeddha… Lees verder »

Mark
Mark
7 jaren geleden

Ik ben nieuwsgierig wat je te vertellen hebt over de Heilige Geest, de vervanger van Jezus die mensen meer op Jezus zou doen lijken. Ik denk dat je met dat onderwerp niet echt ver komt. Erg concreet kan het nooit echt worden. Behalve dan als je charismatisch evangelisch bent, dan heb je een verhaal voor het aannemen.