Laatst vroeg ik aan mijn Facebook vrienden om tips voor mij als ADHD’er. Nu houd ik erg van schrijven. Meestal blog ik en schrijf ik artikelen. Wat ik toffer vind om te doen is het bedenken van verhalen. Alleen, ik merk dat ik van dit hele proces erg onrustig word. Het schrijven van fictie is voor mij dan ook wezenlijk anders dan het schrijven van non-fictie. Bij het schrijven van fictie ben je als schrijver zelf op een ontdekkingstocht waarin je je eigen karakters leert kennen, de wereld ontdekt en allerlei losse eindjes aan elkaar moet knopen. Super interessant, maar ik merk dat het me helemaal bezet als ik verhalen schrijf.

Twee maal ben ik aan een boek begonnen (fantasy en sciencefiction), maar ben ik gestopt na iets van zeven hoofdstukken schrijven. Reden? Het hele verhaal en alle mogelijke lijnen beginnen een plek in mijn hoofd in te nemen en creëert een voortdurende onrust. Nu hoor ik regelmatig van de partners van schrijvers dat sowieso het produceren van een boek een nogal precair proces is. Meer dan eens heb ik een verzuchting gehoord: ‘ik hoop dat dit voorlopig de laatste is, want hij (of zij) is niet te genieten als hij (of zij) aan het schrijven is.’

Tips voor schrijvers

Stoppen met schrijven is natuurlijk een te simpele oplossing tegen de onrust. Zouden er meer tips zijn voor een AD(H)D’er die toch graag schrijft?

Onrust hoort erbij

Allereerst is de onrust een noodzakelijk onderdeel van het proces. Blijkbaar kan je niet zonder. Een soort urgentie groeit in je. Als je dat bestrijdt, bestrijd je ten diepste het noodzakelijke creatieve proces. Niet voor iedereen is een rustige bovenkamer een fijne gedachte. Dat hangt erg van je persoonlijkheid af en is goed om te weten. Voor sommige schrijvers is juist het ontwikkelen en uitschrijven van verhalen een manier om juist weer rust en orde te creëren. Alsof de verhalen geboren moeten worden en het hoofd geleegd kan worden als het op papier terecht komt.

Zeigarnik effect

Er is ook nog zoiets als het Zeigarnik effect: je brein kan niet goed loslaten wat nog niet af is. Dat kan lastig zijn, maar je kunt er ook gebruik van maken: je brein zorgt dat het meer of minder bewust bezig blijft met het verhaal en er komen regelmatig onverwacht goede ideeën boven. Om het effect wel hanteerbaar te houden, zou je een hoofdstuk dat je aan het schrijven bent in ieder geval wel af moeten schrijven.

Doe even wat anders

Een andere modus is om eerst te gaan schrijven en daarna te gaan hardlopen of fietsen. In ieder geval afwisselen van het schrijven met hele andere zaken. Als het even niet lukt, dan moet je jezelf vooral niet forceren maar lekker alles laten liggen. Loop een rondje, ga even koken, maak een smoothie, ga het gras maaien of weet ik veel wat. Doe wat anders. Liefst in beweging. Als dat niet kan, doe iets dat het brein ontspant, wat leegmaakt. Misschien meditatie? De app Headspace gebruik ik zelf nogal eens om rust in de bovenkamer te creëren.

Pas op voor perfectionisme

Je kan ook te goed willen schrijven, het verhaal te perfect willen hebben vanaf het begin. Dit is een mentaal dingetje natuurlijk, maar de verwachtingen voor jezelf niet te hoog hebben in het begin, is aan te raden. Je verhaal wordt waarschijnlijk toch nog een paar keer flink onder handen genomen. Dus waarom vanaf het begin zo perfectionistisch?

Plan je schrijfmomenten

Wat ook voor de nodige rust en focus kan zorgen is het plannen van je schrijfmomenten. Plan bijvoorbeeld een of meer specifieke momenten in de week, schrijf dan maximaal een half uur. Je zou dan ook gewoon moeten stoppen als de tijd om is. En vertrouw er op dat de volgende keer dezelfde creativiteit toch ook weer gewoon aanwezig is. Mijn ervaring is trouwens ook dat je soms de eerste woorden er weer uit moet persen, maar dat daarna de flow vanzelf op gang komt.

Aparte karakterbeschrijvingen en plot

Wat trouwens ook helpt om wat meer rust te krijgen, om toch de gedachten en het plot goed te ordenen met een lijst met losse karakterbeschrijvingen. Zo kunnen deze karakters ook apart ontwikkelen. Ook een losse beschrijving van het hele plot kan helpen om te ordenen, zonder dat je direct aan het schrijven bent. Maar dit laatste hangt ook weer erg af van je manier van schrijven van verhalen. De ene schrijver plant eerst alle karakters en het plot voor het daadwerkelijke schrijven begint, de andere schrijver is tijdens het schrijven van het verhaal zelf op ontdekkingstocht en ontwikkelt het verhaal zich juist in het proces van schrijven.

Binaural beats

Een andere bijzondere tip die ik kreeg: Binaural beats. Binaural Beats worden ook wel witte ruis genoemd. Het zijn audiotonen van een bepaalde frequentie die een hele positieve invloed hebben op de hersengolven in je brein. Eigenlijk net zoals meditatie dat ook heeft, alleen hoef je nu niets te doen. Je raakt ook geen tijd kwijt want het kan gewoon tijdens je andere bezigheden. Ook via Spotify kan je zoeken naar playlists met binaural beats (1). Zelf heb ik een account bij brain.fm (zowel app als via de browser), die met hetzelfde principe werkt. Het helpt je concentreren op de taak.

Helpt het je?

Dank iedereen die reageerde op mijn vraag om tips. Ze helpen me weer wat de goede richting op. Ik hoop ook jou. Want schrijven is toch wel een erg toffe bezigheid. Voor nu probeer ik korte verhalen te schrijven om in een korter tijdsbestek een afgerond geheel te krijgen. Misschien pak ik later weer mijn idee van een sciencefiction boek op.

Iemand nog meer tips? Welkom!