Losgaan in D-mineur
Het was tijdens een christelijke leidersconferentie dat ik weer eens in een soort aanbiddingsconcert of worship-night terecht was gekomen. De zaal stemmig in het schemerlicht, een smaakvol en getalenteerd bandje op het podium. De man die ons vanaf het podium meeneemt in het moment weet hoe het werkt. Het begint rustig. De viool die meespeelt weet letterlijk de juiste snaar te raken. De man praat ons het emotionele moment in. Dat doe je niet met veel bombarie maar je praat rustig, ik denk het tempo op zo’n driekwart van normaal, de stem ongeveer anderhalve toon lager.
Het gekke is dat het over het algemeen werkt hè. ‘Open je hart, God is hier, hij spreekt nu tegen je, de Heilige Geest raakt je aan, ontvang het.‘ Dat soort dingen.
Je begint het te voelen dat je meer ‘in de Heer bent’. Althans, zo was dat bij mij altijd. En nu ben ik compleet afgehaakt. Komt dat omdat ik de formule ken en jaren heb toegepast? Dat deed ik als aanbiddingsleider en als spreker. Je weet hoe je je stem moet gebruiken als je ‘in het moment’ wil komen. Je weet welke woorden werken. En achter de toetsen wist ik over het algemeen ook wel welke toon ik letterlijk moest aanslaan. Mijn favoriet was losgaan in D-mineur. Je weet wel: dan naar A mineur en G mineur. Werkte altijd goed. Zeker als je laag in het klavier gaat spelen.
Was het God die iets doet als mensen helemaal in de gloria raakten? Was het iets bovennatuurlijks dat er gebeurde? Was het iets dat je Heilige Geest moest noemen, omdat het vooral met het hart en de emoties te maken had? Of was het gewoon het receptje om een emotionele sensatie op te roepen?
Ik kom niet meer in dit soort aanbiddingsconcerten, tenzij ik er ongepland, per ongeluk, toch moet zijn. Omdat ik het simpelweg niet vertrouw. Ook niet gladde praatjes als ‘leg je leven in de hand van God en vertrouw maar op Hem.‘ Ja, dat klinkt mooi. En dan? Moet het dan, omdat iemand op het podium dat met een zalvende stem zegt, mijn leven miraculeus de goede kant opgaan? ‘Open jezelf maar voor God.‘ Maar is dat wat jij God noemt wel wat we God zouden moeten noemen?! Dit vind ik een zeer relevante vraag waar te weinig aandacht voor is.
Al dat emotionele gedoe, de zoetsappige poppy-liedjes over de verliefdheid voor de Heer, is gewoon de christelijk evangelische variant van een Afrikaanse rituele trance dans. Ga vooral je gang, maar maak er niet meer van als dat het is. Die emo is de Heer niet. Dat heeft vooral met smaak en verwachting te maken. En deze liedjes vind je niet in mijn Spotify-playlist terug. Er zijn genoeg mensen die het prachtig vinden hoor, en dat vind ik gewoon prima. Maar maak het niet meer dan het is.
‘Met een beroep op Gods barmhartigheid vraag ik u om uzelf als een levend, heilig en God welgevallig offer in zijn dienst te stellen, want dat is de ware eredienst voor u.’ (Rom 12:1)
De liedjes zijn niet ‘aanbidding’ en ‘aanbidding’ is niet hetzelfde als liedjes zingen. Zeg niet ‘we gaan nu God aanbidden’ als je weer een riedeltje van een paar emo-christelijke-hillsong-opwekkingsliedjes geprogrammeerd hebt staan in je kerkdienst.
Het zou nuttig zijn om de definitie voor aanbidding aan te passen. Aanbidden heeft niet zo veel met liedjes zingen (en het komen in een bepaalde emotionele gesteldheid) te maken. Maar met een leven vanuit de simpele waarden waar Jezus voor stond zoals liefde, vergevingsgezindheid, nederigheid, dienen, zorg voor anderen, opstaan tegen onrecht. Daar heb je de liedjes in een kerkdienst echt niet voor nodig.
Ondertussen neem ik me voor om te kauwen op het andere voorschrift van broeder Paul:
‘… ik zeg u allen dat u zichzelf niet hoger moet aanslaan dan u kunt verantwoorden.’ (Rom 12:3).
Zo hebben we allemaal wat.
Waardeer je dit artikel? Overweeg een kleine donatie. Voor een volgend kopje koffie tijdens het schrijven bijvoorbeeld.
PS: zie je een schrijfvoutje? Mail me ff!
[yarpp]
Een jaar geleden is dit stukje geschreven, maar het is altijd in mijn hoofd blijven hangen. Wat een herkenbaar stuk! Het is een verademing om deze ervaring van iemand anders te lezen! Ik ben compleet afgehaakt bij dit soort ‘aanbiddingsdiensten’. Nu ik er wat verder van af sta zie ik pas hoe gemaakt en hoe eentonig het is. Fijn voor anderen, maar niet meer voor mij…
Ik voel deels mee wat je zegt, maar deel niet de moeite die je beschrijft. Deze vorm van ‘aanbiddingsmuziek’ helpt (me) inderdaad om dichterbij emoties te komen. Dat kan een trucje zijn van een bepaald akkoordenschema of een bepaalde toon. En het heeft ook wel te maken met de tekst die wel of niet raakt. Maar het is ook een keuze die je maakt om te willen naderen… En is dat dan tot God, of… Lees verder »
U gaat naar een leidersconferentie. En dan gaat u vervolgens kritiek uiten. Dat lijkt mij niet passend bij een leider. Bent u wel een leider? Sommige mensen vinden God juist door deze aanbiddingsliederen. Door aanbiddingsdiensten. Door evangelische liederen .door hillsongs etc. Het gaat er toch om dat zielen gered worden. Voor de eeuwigheid. Dat kan op verschillende manieren dit us er
If worship is a recognition of who God is and the act of service to him, it must involve our whole person to be counted complete. If worship is a life surrendered yet fully alive for Him, wouldn’t opportunities of emotional encounters be welcome? I think you are ‘throwing out the baby with the bathwater’ when you reject an entire genre of music rather than looking for when it is mere mimicry versus where it… Lees verder »
I feel that you might be simplifying music to ‘an art-form’– where it necessarily involves craft, innovation and curiosity. Formulaic worship songs are the antithesis to this form of music. But music is also a basic means of human expression and functions as a forger of cultural identity. This later type of music is often boring, repetitive and emotive, and yet these are all essential to its nature. I think you are doing a disservice… Lees verder »
Moeilijk. Ik ervaar vaker hetzelfde. Gepland of bedoeld in de juiste stemming komen om de Heilige Geest te ervaren vind ik ook steeds lastiger. Onverwacht ‘geraakt’ worden is het voor mij. Aan de andere kant, als ik stille tijd houd, als ik ga bidden, dan zonder ik me af en zorg ik dat het ook echt stil is om in de rust mij te kunnen concentreren. Dat is net zo goed de Heilige Geest een… Lees verder »
ik ben het met je eens dat de aanbidding een vernieuwing kan gebruiken en veel meer vormen mag hebben dan er nu is. Ik vind het vaak saai omdat het zo het steeds het zelfde is en er veel meer vormen kunnen worden toegepast in mijn ogen en ook minder taale kanaans, Wat emoties betreft ben ik het niet zo met je eens. Aanbiddingsmuziek mag ook emoties losmaken. David speelde muziek voor saul om hem… Lees verder »
Natuurlijk prima wat jou beleving is en toch ook weer jammer dat het jou lijkt te storen. Toch ook wel weer fijn dat het voor veel mensen wel werkt. Een echte aanraking van Gods Geest ervaren door deze manier van aanbidding. Gelukkig houdt God van variatie en zijn we allemaal anders gemaakt. Persoonlijk heb ik erg veel moeite met het zingen van psalm 150 en dan stil op de stoel te moeten zitten. Alles in… Lees verder »
Klopt als een bus, knielen is een echte vorm van aanbidding