Ik zat laatst te lezen in de brieven van de kunstenaar Vincent van Gogh die allemaal online te vinden zijn. Je weet wel, hij is de kunstenaar van de schilderijen die knallen vol kleur, de zonnebloemen, de karakters.

Tobber

Vincent is een kunstenaar die niet echt heeft genoten van zijn roem. Dat kwam pas nadat hij allang dood was. In zijn leven was hij bepaald geen succesnummer. Hij was een tobber, een zoeker. Vele brieven schreef hij. Onder andere aan zijn broer Theo. In een van de brieven schrijft hij dit:

‘Het is goed om veel dingen lief te hebben, want daarin ligt de echte kracht, en wie veel liefheeft presteert veel, en kan veel bereiken. Wat uit liefde is gedaan, is goed gedaan.’

Later schrijft hij:

‘De beste manier om God te kennen is om van veel dingen te houden’.

De schilder Vincent van Gogh heeft niet echt een eenvoudig leven gehad. De spoken in zijn hoofd hebben hem veel in de weg gezeten. En van de opbrengsten van zijn kunst, momenteel onbetaalbaar, heeft de beste man zelf nooit kunnen genieten. Integendeel: hij werd achtervolgd door schulden en de fles alcohol was vaak zijn goede vriend. Maar in de ellende en de melancholie vond hij ook allerlei diepe gedachten, een weg die er bovenuit ging:

‘Het leven is me bijzonder lief geworden, en ik ben zo blij dat ik liefheb. Mijn leven en mijn liefde zijn een,’

zo schrijft hij in een van de brieven die hij schreef aan zijn broer. En zijn liefde voor de natuur en de kunst waren voor de kunstenaar misschien ook wel een harnas tegen de grote boze buitenwereld.

Brief van Vincent van Gogh

Liefde is eeuwig

De liefde is een groot mysterie. Het spoor dat Vincent van Gogh volgde, het spoor van liefhebben en steeds meer liefhebben, is er een die je snel uit het oog kunt verliezen. Voor je het weet ben je bezig met de dingen die gevoelsmatig ontzettend belangrijk zijn, die iedereen belangrijk vindt. Voor je het weet ben je druk met dingen die zomaar voorbij kunnen zijn. En voor je het weet ben je druk met het opbouwen van je carrière of altijd bezig met het volgende.

Het is niets nieuws om te zeggen dat alles zomaar voorbij kan zijn. Als het niet zo dramatisch is dat je eigen leven voorbij kan zijn, dan is het wel dat de wereld er niet altijd even stabiel bij zit. Voor je het weet maakt de economie een slinger en zit je op een houtje te bijten. Voor je het weet heb je pech en zit je gezondheid je in de weg. We hebben veel onder controle, maar de grote dingen van het leven eigenlijk nooit. We bidden voor gezondheid en zijn gezegend te wonen in een land waarin we zoveel welvaart hebben dat we kunnen profiteren van zorg en allerlei wetenschap. Maar soms is het zomaar voorbij.

De drijvende kracht

Maar God, wie hij ook is, de ideeën zijn minder vast omlijnd als je altijd had gedacht. Wel lijkt het erop dat er een drijvende kracht is in alles wat er bestaat en het is maar moeilijk te omvatten. Wie is God? Wie zal het zeggen.

De mens Jezus heeft iets laten zien dat nog steeds invloed heeft. Hij was een leraar, hij had volgelingen, hij had fans en haters, hij had vrienden en vijanden.

Wat hij deed? Van alles. Maar hij heeft tot vandaag de dag invloed. Daar hoef je niet gelovig voor te zijn om wel zijn invloed te bespeuren. Denk je ook niet dat deze wereld er mooier uit zou zien als mensen wat meer zijn voorbeeld zouden volgen? Als ze keuzes zouden maken die door hem geïnspireerd zouden zijn? Hij leerde dat het goed is om nederig te zijn. Dat het heilzaam is om te vergeven. Dat een leider moet leren dienen. Dat je je vijanden moet liefhebben. Dat liefde de enige weg is.

Korenveld met kraaien, Vincent van Gogh, juli 1890

In zo’n God kan je prima geloven

Weet je wat deze Jezus ook zei? ‘Als je mij hebt gezien, dan heb je de Vader gezien’! Oftewel, God lijkt op Jezus. En in zo’n God kan je goed geloven.

Een prima overtuiging om te volgen. En een manier van leven en van keuzes maken. Hoe je het moet samenvatten? De bijbelschrijver Johannes maakt het vrij eenvoudig: “Geliefde broeders en zusters, laten wij elkaar liefhebben, want de liefde komt uit God voort. Ieder die liefheeft is uit God geboren en kent God. Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde.” (1 Johannes 4:7-8).

Liefde. Opofferen.

Precies dat:

Liefde.
Liefde.
Liefde.
Opofferen.
De ander meer dan jezelf.
Waarderen.
Gewaardeerd worden.
Niet opgeven.
Kiezen.

In de liefde kan je God vinden.

Ik snap Vincent van Gogh wel: je kan God kennen door veel lief te hebben en door veel dingen lief te hebben. Het kan hemels zijn als de liefde puur is. Een moment van de eeuwigheid die binnensijpelt in het leven van alledag als de liefde volmaakt is.