Veel heb ik de afgelopen tijd niet op de website gepubliceerd. Misschien omdat ik even er niet zo de behoefte aan heb. Of omdat ik zoek naar wat me nu echt bezig houdt. En omdat ik, oprecht, denk dat ik vaak maar bijzonder weinig heb toe te voegen. ‘k Ben mijn evangelisatiedrang ook verloren.

Nieuwsgierig

Waarom zou ik ook altijd maar de neiging houden om anderen te moeten veranderen?! Wat volgens mij nodig is is meer een chronische nieuwsgierigheid naar de ander. Een blik op de wereld zonder oordeel. Ook zonder oordeel over iemands ‘eeuwige bestemming’. Steeds meer ben ik ervan overtuigd dat een leven dat geïnspireerd is door Jezus niet betekent dat ik ‘iemand de waarheid moet vertellen’. Als het echt de Jezus manier is om de waarheid te vertellen, dan is het religieuze fanatici de waarheid vertellen. Eerder gaat het om aandacht voor de buitenstaanders en de mensen die niet aan de normen voldoen, gefixeerde systemen omver gooien en nieuwe definities formuleren. Je hoeft trouwens helemaal geen gelovige te zijn om door de verhalen van Jezus geïnspireerd te worden.

Zoeken naar gezamenlijkheid

In kerken is het regelmatig ingewikkeld om eenheid te vinden. Ondanks allerlei pogingen om kerkgenootschappen samen te laten gaan, blijkt dat juist vaak te gaan over iets wat ik een ‘single issue’ noem. En dat kan van alles zijn. Vrouw in het ambt of het homo-huwelijk. Het kan ook gaan over aanbidding, visie op Israël, profetie, wonderen die in deze tijd nog wel of niet zouden plaatsvinden, interpretatie van de Bijbel.

Je kan soms de eenheid binnen kerken al moeilijk vinden. Hoe vind je dan elders wel? Er is verrassend veel gezamenlijke grond met mensen met een andere ‘sitz im leben’, met andere overtuigingen, ander geloof, andere kijk op de wereld. Ik ben opgegroeid met het idee dat ik het bij het juiste eind had. De rest had het fout. Het lijkt wat dat betreft de PVV of FvD wel. Onze bubbel klopte, alles daar buiten was twijfelachtig. In die kijk zit een diep oordeel verborgen. Of het nu ‘linkse gekkies’ of ‘klimaatdrammers’ zijn, of dat het nu dat mensen ‘zonder God’ zijn waar ik onbewust een oordeel voor aanleerde. Het zijn mensen die een doelloos en ongeïnspireerd leven zouden hebben.

Niets blijkt minder waar. ‘k Prijs me gelukkig met veel vrienden die anders in het leven staan als ik, maar waar ik zoveel moois in vind. Gedreven om goed te zijn voor anderen.

Wat de mensen buiten mijn bubbel waarschijnlijk niet hebben, is dat hun idee van God of religieuze overtuiging geen excuus is voor hun keuzes. Het is zoals een Joodse rabbi ooit vertelde. Hij legde aan zijn studenten uit dat alles door God is geschapen met een doel. Een slimme student vroeg: ‘waarom heeft God dan de atheïst geschapen?’ ‘Wel’, zo zei de rabbi, ‘God schiep de atheïst om de gelovige te laten zien wat echte compassie is. Als een atheïst iets doet voor de ander, is dat nooit met een reden dat God iets van hem of haar zou verwachten, maar omdat er een innerlijke motivatie is. Daarom zou iedere gelovige, op het moment dat hij iets goeds voor een ander gaat doen, op dat moment even atheïst worden, om puur in de motivatie te zijn. Dáárom heeft God de atheïst geschapen.’

Soms denk ik: het is beter om atheïst te zijn dan om vastgeklonken te zitten aan vastgeroeste overtuigingen die niet bevraagd mogen worden. Soms voel ik me ook meer een twijfelende atheïst. En daar ben ik zeker niet ongelukkig mee.

Geschapen naar Gods beeld

Een belangrijk uitgangspunt voor mij is het gegeven uit het allereerste begin van de Bijbel. Nu ben ik heb biblicisme wel een beetje kwijtgeraakt. Iedereen die zegt ‘de Bijbel is duidelijk over…’, die krijgt van mij persoonlijk een time-out en neem ik in ieder geval maar moeilijk serieus.

Maar als je dan toch al iets wil noemen, dan kom je in de oer mythes van de Bijbel terecht. De Schepper, in gesprek met zichzelf, bedenkt: ‘laat ons mensen maken, naar ons beeld en onze gelijkenis’. Nou, dat is een goed uitgangspunt om mee naar de wereld te kijken. Dat is fundamenteel anders dan de mensen om je heen zien die klaar zijn om te dienen als brandhout voor de hel. Er zijn vreselijke mensen, er zijn engelen onder ons. De grens tussen deze twee wordt echter niet getrokken tussen ‘gelovig’ en ‘ongelovig’, ‘kerkelijk’ of ‘niet kerkelijk’, ‘mijn politiek’ of ‘niet mijn politiek’.

Kolonialisme

‘k Wil beducht zijn voor een kolonialistische houding: ik heb iets, jij hebt het niet (ach, arme ziel) en ik zal het je wel geven. Als je kijkt naar ieder mens als uniek, een spiegel van de Schepper, drager van het grote mysterie, dan wordt de wereld een heel stuk mooier. Ik hoef daar niets te doen of te brengen. God is er allang. Op onverwachte plekken en ongeplande momenten