De deur die achter me is dichtgedaan
Ja, ik ben van mijn geloof gevallen. Maar welk geloof eigenlijk? En wat betekent mijn mededeling precies, welke deur is eigenlijk achter me dichtgegaan?
Noodgedwongen op zoek
In de afgelopen paar jaar ben ik nadrukkelijker op een zoektocht gegaan. Noodgedwongen nam ik afscheid van mijn gemeente waar ik een paar jaar voorganger ben geweest. Met liefde en toewijding heb ik geprobeerd een gemeente te dienen, maar het kostte ons teveel. Met name dat je in een glazen huis blijkt te leven, dat je je druk moet maken over dingen die ik totaal niet belangrijk achtte voor het (geloofs)leven en het feit dat iedereen iets van je vond. Bijna opgebrand hebben we deze deur achter ons dichtgedaan.
Eindelijk ruimte
Het vreemde was dat er ruimte kwam om meer na te denken, zelf na te denken. Niet meer hoeven nadenken over wat anderen van je verwachten, hoe de interne problemen gefixt moeten worden. Wat overbleef was ruimte om zelf na te denken. Even geen rekening houden met een groep mensen die in extreme mate fan is van Israël, of die van harte geloven in een scène die je terugvind in Left Behind waarbij de eindtijd in alle mogelijk scenario’s letterlijk wordt uitgewerkt in onze tijd en waarbij de apocalyps nabij is met neerstortende vliegtuigen, verdwijnende christenen en de nodige dramatiek. Even geen rekening houden met mensen die het lastig vinden als je je visie op schepping en evolutie eens goed onder de loep neemt.
Natuurlijk heb ik de jaren ervoor ook nagedacht. Maar nu is het anders: nu hoef ik (bewust of onbewust) geen verantwoording naar de mensen af te leggen. Waar geloof ik nu eigenlijk echt in? En waar geloof in niet in? Nu is dat laatste soms wat eenvoudiger te duiden als het eerste; het is soms gemakkelijker om te zeggen dat je dingen echt niet gelooft.
De deur die dicht is gegaan
De deur die achter me is dichtgedaan is de deur van mijn magische geloof, van mijn systeem geloof en van mijn denominatie geloof.
Magisch geloof gaat over het onkritisch alles aannemen van wat je ziet. Een eenvoudig voorbeeld is de hype rond wonderlijke genezingen. Daarover is op mijn blog al meerdere malen kritisch over geschreven. Of mensen die aldoor maar zeggen dat ze iets van God hebben gehoord. Is het toegestaan dat ik dan denk: “je hoort jezelf wel graag praten hè?”. Misschien is dit een dingetje van de evangelische en charismatische beweging, maar steeds breder zie ik dat hiernaar wordt ‘uitgestrekt’. Voor mij is deze deur maar even dichtgedaan vanwege de gekkies die hier vaak aan de slag zijn en de schade die het aanricht. Ik geloof nog steeds in bovennatuurlijk ingrijpen. Maak er vooral geen systeem van en laat dit maar aan de Allerhoogste over.
Systeem geloof dat achter me ligt is het geloof dat slechts gebaseerd is op theorieën, schema’s, de 10 stappen naar…, de ingestudeerde antwoorden, de kille theorie en de louter zakelijke religieuze overtuigingen. Het geloof dat een bepaalde manier van gedragen voorschrijft om zo de veiligheid van dat geloof te garanderen: het geloof van ‘zoals het hoort’. Het geloof dat uiteindelijk uitmondt in een vaak onuitgesproken angstcultuur om er maar niet buiten te vallen. God is zoveel grootser en zo anders dan hij wordt voorgesteld. En zo anders dan ik me heb voorgesteld. Ik heb eerder al genoemd dat ik me meer en meer een godzoeker voel. Daar voel ik de ruimte voor.
Denominatie geloof waar ik afscheid van heb genomen komt door de heerlijke duik in de breedte van de kerk. Al doe ik nu zelf wat ik anderen kwalijk nam: me niet stevig binden aan een kerk waar ik iedere zondag mee samenkom en waar ik me actief voor inzet. Misschien moet ik katholiek worden, terwijl me is aangeleerd dat het wel errug fout is. Misschien moet ik orthodox worden, terwijl ik daar nog maar weinig van heb meegemaakt. Misschien moet ik vooral even niets worden en gewoon op zoek blijven naar wie God daadwerkelijk is.
Dit lijstje is vast niet compleet en ook niet helemaal doorwrocht. Want ook in de katholieke volksmysteries kan ik me maar moeilijk thuisvoelen. En zo kan ik nog meer noemen, maar dat maakt me voor nu eigenlijk ook niet uit. Ik probeer grofweg te duiden wat ik achter me laat.
Onbeantwoorde vragen
Er zijn meer onbeantwoorde vragen dan duidelijkheid. Of ik me daarbij verloren voel? Nou, eerlijk gezegd niet. Eerlijk gezegd voel ik me meer bevrijd. Vrij om te leven, om zelf op weg te gaan. Is dat postmodern? Is dat modieuze theologie of geflirt met secularisatie? Volgens mij niet. Het is vooral vrij en ongedwongen op zoek naar de echte God, de pure Jezus.
Ik ga nu ook op zoek naar mensen die de moeilijke vragen ook durfden stellen. Sommige boeken helpen me bij de zoektocht, al is veel niet in een boekje te vinden hoor. Zomaar wat titels die ik in de afgelopen weken heb gelezen.
- Losing your faith, finding your soul (David Robert Anderson)
- The Bible Tells Me So: Why Defending Scripture Has Made Us Unable to Read It (Peter Enns)
- Misreading scripture through western eyes (E. Randolph Richards, Brandon J. O’Brien)
- Geloven tegen beter weten in (Wil van den Bercken)
- The Big Big Guy Upstairs (Rob Strong)
- Angry Conversations with God (Susan E. Isaacs)
- Searching for Sunday (Rachel Held Evans)
Zoektocht naar het mysterie
Het klinkt paradoxaal om van de magie afscheid te nemen en naar het mysterie op zoek te gaan. Toch geloof ik dat daar een sleutel ligt: God blijft een mysterie. En dat is zoals het hoort te zijn. Waar het mysterie wordt gevonden weet ik nog steeds niet precies. Soms wordt ik zo gelukkig van de eeuwenoude rituelen van bijvoorbeeld het Avondmaal waarin een gebroken God zichzelf uitdeelt in het alledaagse leven. Soms ervaar ik het mysterie in de prachtige verhalen uit het verleden of in muziek en kunst. Soms ervaar ik het mysterie in een berusting dat het oké is. Dat het op deze manier oké is om even geen controle en sluitende systemen te hebben.
Of ik mijn geloof in God ben kwijtgeraakt. Nee, ik zou wel gek zijn. Dat is geen alternatief. Maar wie God precies is weet ik niet. Wel geloof ik dat Hij zich laat zien door Jezus. Daarom wil ik graag de pure Jezus ontmoeten. Niet de strak gestylde en in het systeem passende betweter. Ik zoek naar de ongepolijste Jezus met de ruwe randen.
Waarom ik het deel?
Het wordt me wel eens verweten mee te doen aan het stuk nieuwe hippe christendom dat twijfel tot de hoogste norm verheft. En dat ik er wederom over blog lijkt of ik eraan mee blijf werken. Er is echter een belangrijke motivatie waarom ik blijf schrijven hierover: ik ben niet de enige. Maar het kan wel eens zo voelen dat je de enige ben. Nee, dat ben je niet. En nee, je bent niet de enige christen die niet meer gelooft dat de aarde is geschapen in 6 dagen van 24 uur. Je bent niet de enige die denkt: “hier wil ik echt niet meer bij horen” als je weer bij een of andere bijzondere dienst ben geweest. Je bent niet de enige die denkt: “stel je nu eens voor dat het echt allemaal heel anders zit als wat ze hier steeds vertellen.”
Welkom in mijn leven en in mijn zoektocht. En je mag er wat van vinden, daarom schrijf ik er over. Je mag reageren (graag). Help me om de goede vragen te stellen.
Waardeer je dit artikel? Overweeg een kleine donatie. Voor een volgend kopje koffie tijdens het schrijven bijvoorbeeld.
PS: zie je een schrijfvoutje? Mail me ff!
[yarpp]
Het is nogal wat er allemaal geschreven is, ik ben ook zoekende maar meer in de zin van, wat is waarheid, ik lees veel artikelen van messiaans joden en zie dat er heel is blijven liggen in de evangelische kerk. Ook heb ik er moeite mee dat teksten niet goed en helder worden uitgelegd of naar eigen inzicht worden benaderd, het woord van God is heilig, het artikel wat hier boven is geschreven is niet… Lees verder »
Tjonge, dat grote voorbeeld Wouter ook al van het geloof afgevallen. Vanuit de Matrix gezien is satan lekker bezig, van daarbuiten gezien is de zeepbel ook bij hem eindelijk doorgeprikt. Heb min of meer hetzelfde meegemaakt. Heel herkenbaar wat je schrijft. Verwarrende tijd. Even een paar vragen: kun je God nog aanbidden zonder magisch geloof? Ja, heerlijk zonder Opwekkingsjanknummer zoveelhonderderdzoveel! Kun je nog een goed geloofsgesprek voeren zonder systeem geloof? Ja, dat wordt pas echt… Lees verder »
Bedankt voor je openheid. Het is alsof ik mijn eigen verhaal lees. Twee jaar geleden heb ik dezelfde stap gemaakt, al was ik geen voorganger, dat wat je omschrijft herken ik helemaal. Succes met je zoektocht!
Beste Wouter,
Wat een dapper stuk om dit openbaar te plaatsen. Herkenbaar op sommige onderdelen, eigen schuurplekken op andere. Ik blijf je zoektocht volgen, wellicht heb ik er wat aan voor die van mezelf.
Ik denk dat je als je God wil vinden je juist naar jezelf moet kijken. Wat zijn je beweegredenen om God te dienen. Als christen wordt je bijna gehersenspoeld van hoe je intenties zouden moeten zijn. En als je daaraan wilt voldoen (de waarheid) zul je je in de praktijk handelen naar je geloof in de hoop of met de zekerheid dat je persoon er ook wel naar zal groeien. En als het je maar… Lees verder »
Zeer herkenbaar… Helaas.
Nu een half jaar ex-christen, n.a.v. zelf nadenken en onderzoek doen buiten de ‘veilige kaders’ van de christelijke boekhandel ;-).
Geen kattenpis qua impact (psychologisch en sociaal gezien).
Ik heb veel aan http://www.freethinker.nl; gelijkgestemden, andere ex-christenen.
Erg herkenbaar Wouter, Ooit heb ik ook “al mijn werk voor de Heer” moeten loslaten. Dat was een moeilijke tijd toen ik al mijn “dromen” kwijt was. Veel gevochten met God. Alles was onzeker. Ik ondekte dat ik net als een klein kind op schoot van Vader vocht met Hem. Vanaf die tijd weet ik dat geloven niet meer een inspanning van mij is maar van God. Alles is dan heerlijk open en ontspannend. Veel… Lees verder »
Ik zeg… midlifecrisis… met een geestelijk tintje!
Beste meneer van der Toorn, Ik las een piepklein stukje via CIP. Bijna elke zin raakte me en als vanzelf ging mijn muis naar het regeltje “lees meer…” Meer…meer…meer… Ik lees nog steeds en wat ik lees is treffend. Confronterend en verhelderend tegelijk! Drieenvijftig jaar en nog maar net acht jaar christen voel ik enkele treffende gelijkenissen met zaken die u schrijft: -Het eerste dat een christen verliest is zijn innerlijke onschuld. -Die rode &… Lees verder »
Hallo Sebo, De vragen die je stelt zijn terecht. Het zijn de moeilijke zaken binnen een gemeenschap omdat we allemaal iets anders voelen en denken. Vaak herhalen mensen dingen die ze van anderen hebben gehoord en niet iedereen denkt over alles heel veel na. Als het dichtbij komt is dat anders, je kunt best een door de media gevormd beeld hebben over, bijvoorbeeld, Marokkanen maar als er dan iemand vanuit die cultuur naast je komt… Lees verder »
Kan ver met je meegaan in e.e.a. Maar de opmerking ‘geloof niet meer erin dat de schepping in 6 dagen is gegaan’. Waarom? Wat is daar nou ingewikkeld aan? Tenminste, ik geloof dat God het kan. Absoluut. Of het zo gegaan is, weet ik niet. Maar hoe belangrijk is dat? Of Hij het nou in 6 uur, 6 dagen of 6 jaar heeft gedaan… Dat neemt toch zijn scheppingskracht niet weg. Wilde ik even opmerken.… Lees verder »
Dag mevrouw van der Pol, Ik hoorde laatst eens iets moois over die zes dagen: “De Heer scheidde het licht van de duisternis en noemde het licht DAG en het duister NACHT. Welnu, op de Noord- en Zuidpool is het zes maanden per jaar licht en zes maanden donker. Hebben ze daar dan een dag van zes maanden?! Maal zes scheppingsdagen…is dan 36 maanden.” De persoon bedoelde het niet spottend, maar juist grappig en zo… Lees verder »
Hallo Wouter, Herkenbaar om je verhaal te lezen! Anderhalf jaar geleden ben ik ‘grote vragen’ gaan stellen en het magisch geloof zoals je het zo mooi noemt achter mij gelaten. Een boek wat mij erg aanspraak was/is ‘van de kaart’ van Boele Ytsma. Hij heeft het o.a. over het ‘kathedraal van zeker weten’ wat bij hem instortte en als leider/voorganger van een geloofgemeenschap niet meer kon meedoen met de poppenkast. Succes met je zoektocht en… Lees verder »
Wouter, Ik kwam je verhaal ergens tegen en lijkt nogal wat aandacht te krijgen, zo ook dat van mij. Er valt bijzonder veel te zeggen over ‘de mens’, God en hetgeen wat we ‘geloof’ noemen. Wat mij opvalt is dat de gangbare kerkelijke structuren hun langste tijd gehad lijken te hebben. Het is denk ik niet zozeer afbraak maar een verandering. Maar nog steeds gaat de aandacht van kerken teveel uit naar dogmatiek, schrittuurlijkheid of… Lees verder »
Ik bedoel het niet zo pretentieus als je denkt, Wouter. Ik wilde met mijn vraag zeggen dat het project “Jezus” wat mij betreft iets menselijks en bijzonder ingewikkeld is. Vandaar dat we m.i. toe zijn aan een Jezus 2.0 en dan inderdaad graag zo eenvoudig mogelijk. Wat mij betreft zijn alle mensen een uitdrukking van God. Alleen niet iedereen leeft zijn ware Zelf. Jezus (maar ook vele anderen) kwam volgens mij dicht in de buurt.… Lees verder »
Hoi Wouter, iedereen worstelt met vragen, en het lijkt of er maar weinig mensen zijn die vraagtekens durven te zetten. Ik heb het geloof al meerdere keren moeten herzien, iedere keer met een blank A4’tje beginnen.. Ik vond het in het begin wel vreemd en angstig, maar door vragen te stellen met een open mind kwam ik verder dan de gebaande wegen te volgen. Er kwam eens een vraag op”stel dat god je uitnodigt om… Lees verder »
Fijn dat je zo eerlijk wilt delen. Hype of niet, jouw vragen arrangeren jouw zoektocht. Ik snap het wel. Ik herken een aantal vragen en ben tegelijkertijd nog steeds bij God. Wat mij de afgelopen jaren dwars door alle vragen is opgevallen zijn de volgende dingen: 1 het gebed van Jezus om eenheid, opdat de Vader gezien zal worden. In Nederland hebben we hier moeite mee, die eenheid. Met name omdat we zo snel iets… Lees verder »
Je bent inderdaad niet de enige! Ik herken alles wat je beschrijft: Ruimte om te denken (en om te falen), het achterlaten van magische/systeem-/denominatie-geloof (leuk gecategoriseerd BTW), de bevrijding, de zoektocht, de ongepolijste Jezus, dat God in de zoektocht alleen maar groter wordt. En je boekenlijst. Ik heb zelf ‘Meeting Jesus Again for the First Time’ van Marcus J Borg gelezen, en ben nu bezig met ‘For the Bible Tells Me So’. Bij mij begon… Lees verder »
Hey Wouter, ik kom net een kaartje tegen in een van de lades van onze keuken. Daarop staat: “Ik ben mét jou en vóór jou; het is niet Mijn natuur om jou te negeren. Wees stil, breng je ziel tot rust en wacht in vertrouwen. De antwoorden zullen komen.”. Ik ben er van overtuigd dat als wij God zoeken en Hem vragen zichzelf te openbaren zoals Hij werkelijk is: Hij dit ook zal doen. En… Lees verder »
Hoi Wouter, bedankt, wat een heerlijk herkenbaar stuk….zelf heb ik enorm veel moeite met alle kerkmuren, en het hokjes, vakjes invullen hierdoor van de mensen. Zo van ga je naar die gemeente ohhhhh dan denk of leef je dus op die manier. Voor mij een van de redenen om eens zelf te gaan kijken wie was Jezus, en wat is Zijn werkelijke opdracht aan ons ??? In de zuiverheid van Zijn woord en niet met… Lees verder »
Ik merk dat het ook een generatie-dingetje is. De oudere generatie (zeg maar vijftigers+) heeft mijns inziens veel meer die drang naar een hokje, een afgebakend gebied van “dit geloof ik wel” en “dit geloof ik niet”. Ik wil niet generaliseren, want er zijn er ook in die generatie die, net als jij (wij) op zoek zijn naar wie God dan wél is, als hij niet (alleen) in dogma’s te vinden is. Ik merk binnen… Lees verder »
Hallo Wouter, Daar waar jij net stopt met voorgangers taken sta ik aan het begin ervan. En toch vind ik weinig verschil tussen dat wat jij beschrijft over jouw visie op geloofszaken en mijn visie op de meeste van diezelfde zaken. Misschien moeten we met zijn allen iets meer afstand nemen van het “one-size-fits-all” model. Jij bent niet mij en ik ben niet iemand anders, als God persoonlijk communiceert dan zal dat dus bij iedereen… Lees verder »
Hallo Wouter, bedankt voor je eerlijkheid en openheid. Ik denk dat velen van ons dachten God te kennen en alles te weten net zoals de vele mensen die we als voorbeeld hebben in de bijbel. We raken vaak verblind in ons eigen kunnen en systemen. Ik hoop dat pure tijd met God en zijn Woord je de God van de Bijbel doen leren kennen. Een God die zoveel groter is dan wij ooit kunnen beseffen,… Lees verder »